Değerler ve Transaksiyonel Analiz / Buyçe Tarhan

Değerler Ve Transaksiyonel Analiz: Sağlıklı İlişkiler Ve Kişisel Gelişim İçin Anahtarlar

Günümüzün karmaşık dünyasında, ilişkilerimizi, iletişimimizi ve davranışlarımızı anlamak ve geliştirmek için değerlerimizi ve transaksiyonel analizi (TA) kullanmak oldukça değerlidir. Bu iki kavram birlikte ele alındığında, kişisel gelişim ve ilişkilerimizde derin bir anlayış sağlarlar.

Transaksiyonel Analiz: İletişimi ve Davranışları Anlamak

Transaksiyonel analiz, düşünce, hissetme ve davranışlarımızı inceleyerek, bunların arkasındaki kalıpları ve süreçleri anlamamıza yardımcı olan bir araçtır. İletişimimizin ve davranışlarımızın temelindeki desenleri anlamak, daha sağlıklı ilişkiler kurmamıza ve tatminkar bir yaşam sürmemize katkı sağlar.

Değerlerimiz: İnancımızın Yol Haritası

Değerlerimiz, prensiplerimiz, inançlarımız ve yaşamımızda neyin önemli ve anlamlı olduğunu belirleyen standartlarımızdır. Kararlarımızı, seçimlerimizi ve davranışlarımızı şekillendirirler ve kiminle, nasıl bir yol izlemek istediğimizi tanımlarlar.

Sürücüler: Bilinçaltı Davranış Kalıpları

Transaksiyonel analizde “sürücüler”, çocukluk dönemimizde çevremize uyum sağlamak için bilinçaltında geliştirdiğimiz davranış kalıplarıdır. Bu sürücüler, ebeveynlerimizden, rol modellerimizden ve toplumdan aldığımız mesajlarla şekillenir ve davranışlarımızı otomatikleştirirler.

1. Mükemmel Ol (Be Perfect)
2. Başkalarını Memnun Et (Please Others)
3. Güçlü Ol (Be Strong)
4. Çok Çalış (Work Hard)
5. Çabuk Ol (Hurry Up)

Değerler ve Sürücülerin Birlikte Ele Alınması

Değerler ve sürücülerimiz, düşünce, duygu, fikir, inanç ve davranışlarımızı etkiler. Bu nedenle, her ikisini birlikte ele almak kıymetlidir. Öz değerlerimizi tanımlamak, önceden ezberlenmiş olanlardan ziyade derinlerimizden gelenleri bulmamıza yardımcı olur. Bireysel değerlerimizle uyum sağlamak, sürücülerimizin bilinçaltında köklenmiş olabileceği düşüncelerle farkındalık geliştirmemizi gerektirir. Sağlıklı ilişkiler kurmak için karşılıklı anlayış önemlidir.

Ortak değerleri takdir etmek ve farklılıkları kabul etmek, sağlıklı etkileşimleri kolaylaştırır. Kişisel gelişim, otantik ve tatmin edici bir yaşam sürmek için önemlidir. Liderlik ve kurum kültürü, net bir liderlik tarzıyla uyumlu olmayı gerektirir. Çatışma yönetimi ve dayanışma, bilinçaltı veya bilinç dışı sürücülerle bilinçli, belirgin değerlerin uyumunu gerektirir. Bu farkındalıkla, otantik ve tatmin edici bir yaşam sürmek mümkündür.

Değerler ve Sürücülerin Uyumlu ve Çatışmalı Yönleri

Değerler ve sürücüler arasındaki uyum, bireylerin yaşamlarını şekillendirirken önemli bir rol oynar. Uyumlu olduğumuzda, özgün ve tatmin edici bir yaşam sürmek mümkün hale gelir. Kişisel değerlerimizle uyumlu olarak hareket etmek, iç huzurumuzu artırır ve mutluluğa giden yolu açar. Aynı zamanda, başkalarını memnun etme arzusu da önemli bir rol oynar. İnsanlar genellikle “Please Others” sürücüsüyle hareket ederler, çünkü bu, uyumlu ve huzurlu ilişkiler kurmayı amaçlar.

Ancak, değerlerimizle sürücülerimiz arasında çatışma yaşadığımızda, içsel bir karmaşa ortaya çıkar. Örneğin, aileye değer vermekle birlikte iş yaşamında sürekli mükemmeliyet arayışında olmak çok çalışmaya sebep vereceği için, tutarsız davranışlara neden olabilir. Bu durumda, duygusal çatışma ve stres gibi olumsuz duygular da ortaya çıkabilir. Ayrıca, ilişkilerimizde de yıpranmalar gözlemlenebilir ve hayatımızda bir amaç eksikliği hissedebiliriz. Bu nedenle, içsel değerlerimizle sürücülerimizi uyumlu hale getirmek, daha tatmin edici ve mutlu bir yaşamın anahtarı olabilir.

Değerlerimizi ve Sürücülerimizi Uyumlandırmak için Yöntemler

• Reflection – Tefekkür – İç Görü: Gerçekten ne önemli? Davranışlarımızı motive eden nedir? Değerlerimizle uyumlu mu, yoksa çelişiyor mu? İçimizdeki otomatik tepkileri ve davranışları gözden geçirmek için zaman ayırın.
• Çelişkileri Tanımlamak: İçsel çatışma yaşadığınızda, değerlerinizle sürücüleriniz arasındaki tutarsızlıkları inceleyin. Huzursuzluk hissettiğinizde, bu çatışmaları tanımlamak önemlidir.
• Sınırlayan İnançları Gözden Geçirmek: Sürücülerle ilişkilendirilebilecek sınırlayıcı inançları sorgulayın. Negatif iç konuşmayı, değerlerinizden beslenen ve sizi özgürleştirecek inançlarla değiştirin.
• Net Niyetler Tanımlamak: Değerlerinizi ve bunların hayatınızdaki rolünü netleştirin. Nasıl yaşamak istediğinizi belirleyin ve bu niyetler doğrultusunda hareket edin.
• Mindfulness: Farkındalığınızı artırın. Yargılamadan, içsel durumlarınızı ve çevrenizi dikkatle gözlemleyin.
• Davranışlarla Deneyler: Değerlerinizle uyumlu olabilecek davranışları deneyimleyin. Bu deneyimlerin sağlık, esenlik ve ilişkileriniz üzerindeki etkilerini gözlemleyin.
• Destek Almak: Bu süreçte başkalarından destek alın. Paylaşmak ve danışmak, büyümenize yardımcı olabilir.
• Sabır ve Şefkat: Tüm bu adımları sabırla ve kendinize şefkatle uygulayın. Her adımda kendinizi destekleyin ve gelişiminizin farkında olun.