Psikoterapi

İnsan mutluluğunun temin edilmesi sürecinde Transaksiyonel Analiz güçlü bir araç olarak karşımıza çıkar. Psikoterapide Transaksiyonel Analiz, bir yandan danışanların arzuladığı kişiye özel değişimlerle ilgili sözleşmelerden yararlanıp, bir yandan da hem danışan hem de danışmanın sahip olduğu “Yetişkin Benliği” kullanarak; insanların sahip oldukları potansiyeli tümüyle kullanmalarını engelleyen duygu, davranış ve düşünceleri ortaya çıkarır. Transaksiyonel Analistler, danışanlarıyla güvenli, koruyucu, karşılıklı saygının ve ben iyiyim / sen iyisin anlayışının hakim olduğu bir ortamda çalışarak, işlevsel olmayan davranışların ortadan kaldırılması, bunların yerine de sağlıklı bir işleyişin (olumlu ilişkilerin) yapılandırılıp pekiştirilmesi yönünde müdahalelerde bulunurlar. Transaksiyonel Analistler psikoterapinin, psikodinamik yöntemlerden bilişsel/davranışsal yöntemlere kadar değişen bir çok aracını etkili bir biçimde kullanma becerisine sahiptirler.

Danışmanlık

Transaksiyonel Analizden yararlanan danışmanlar, “burada ve şimdi” türü problemlerin çözümünde “sözleşme”ye dayalı bir anlayışla çalışırlar. Danışmanlık görevinin odak noktası ise yaratıcı problem çözme davranışlarının oluşturulmasıdır. Danışmanlar, Transaksiyonel Analizi kullanarak, danışanlarıyla çalışabilecekleri eşitlikçi, güvenli ve karşılıklı saygının hakim olduğu bir iş ilişkisi ortamı yaratırlar. Söz konusu bu iş ilişkisi de danışanlara, yaşam kalitelerini arttırmak amacıyla gündelik hayatlarında yararlanabilecekleri bir takım araçlar sunar.

Koçluk

TA, kurumsal gelişim uzmanlarının elinde güçlü bir araç olarak da kullanılabilir. Transaksiyonel Analizin temel kavramlarını açıklayıp, bu teorik çerçeveyi danışan kurumun hedeflerini aynı çatı altında toparlayabilmek adına kullanmakla, kurumsal gelişim uzmanları; kurumların ihtiyaçlarını ele almak için ortak bir strateji geliştirerek, yararlı bir iş ilişkisi kurarken işlevsel olmayan kurumsal davranışları da ortadan kaldırırlar. Kişisel gelişim, yönetici ve personel eğitimi, koçluk  gibi insanların başka insanlarla etkileşim içinde olduğu pek çok farklı  alanda içgörü kazandırma amacıyla başarıyla kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle koçluk ile birlikte kurumlarda liderlik ve yönetici gelişim programlarında, çalışanlararası etkinliği arttırmada, çatışma yönetiminde kullanılmaktadır.

Eğitim

Transaksiyonel Analiz, eğitim felsefesini ve ilkelerini gündelik pratiğe dönüştürme alanında kolaylık sağlayan bir eğitim psikolojisi yöntemidir. TA kavramları, insanların nasıl hareket ettikleri ile insan davranışları, öğrenme ve eğitim arasındaki bağlantıların anlaşılmasına olanak sağlayan, esnek ve yaratıcı bir yaklaşım sunar. Hem öğretmen hem de öğrencilere söz konusu bu kavramların öğretilmesi, geçerli etkileşim yöntemlerinin ve karşılıklı tanınmanın geliştirilmesi bağlamında bir yetkilendirme süreci olarak görülebilir.

Eğitim alanında Transaksiyonel Analizin hem koruyucu hem de sağlıklı ilişkileri geri kazandırıcı özelliği bulunmaktadır. TA kavramları, farklı yaş gruplarında, sosyal çevrelerde ve gelişim aşamalarında bulunan insanlar aracılığı ile geliştirilmiş ve kullanılmıştır. Bu noktada hedeflenen, kişisel özerkliğin arttırılması, iş ve özel yaşamlarına ait hayat felsefelerini oluşturmaya çalışan insanlara destek verilmesi ve optimum düzeyde bir psikolojik gelişimin / sağlığın oluşmasına olanak sağlanmasıdır. Eğitim alanında TA yönteminin temelini oluşturan anahtar kavramlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

Etkili eğitimciler, tüm insanları empati düzeyinde kabullenerek, her koşulda karşısındakinin şeref ve haysiyetine saygı duyarlar. Bu özellikler başarılı bir eğitim ilişkisi oluşturabilmenin merkezinde yer almaktadır.

Her yaştaki ve aşamadaki insanlar, hareket ve davranışlarının sorumluluğunu almayı öğrenebilirler.

Eğitimle ilgili zorlukları etkili bir biçimde ele alabilmek ancak, sorunun içerisindeki insan dinamiklerini anlamlandırabilecek tutarlı bir teorik çerçeve ve işbirliği yönünde gösterilecek iyi niyetle mümkün olabilir.

Eğitim alanındaki TA sürecinin sözleşme temelli olması sayesinde, söz konusu bu sürecin içinde yer alan tüm taraflar hem o an hangi noktada durduklarını hem de o ana kadar hangi amaçlar doğrultusunda ne tür mutabakatlara varıldığını bilirler. Tüm bu süreç boyunca da TA kavramları ve yöntemleri, taraflar arası işbirliği ile güç paylaşımını geliştirmek amacıyla açık bir şekilde kullanılır. TA aşağıdaki konu başlıkları ele alınırken kullanılabilir:

• Temel Öğretmen Eğitimi
• Örgüt İklimi ve Örgüt Kültürü
• Eğitim ve Gelişimle ilgili İhtiyaçlar
• Öz-değerlilik Gelişimi
• Ebeveyn Eğitimi
• Öğrenci Motivasyonu
• Personel Morali ve Öğretmen Mutluluğu
• Öğrenme ve Öğretme Aşamaları
• Davranış Yönetimi